Studzienka

Szczegóły

Utworzono: sobota, 19, kwiecień 2014 08:30

Studzienka, to zdrobniała nazwa studni (obudowanego źródełka) znajdującej się w miejscu, gdzie wg tradycji miało miejsce pierwotne objawienie MB i uzdrowienie syna smolarza. Jest ono położone przy drodze nr 91, na południe od Piaseczna.
W miejscu Studzienki znajdowało się kiedyś źródełko (sadzawka), przy którym, według pobożnej tradycji zachowanej wśród ludu, zatrzymał się, w drodze do Gniewu, smolarz wraz ze sparaliżowanym synem, aby skosztować z wody i odpocząć. Kiedy ojciec spał wtedy sparaliżowanemu synowi objawiła się na lipie MB. Wraz z rozwojem kultu MB w Piasecznie, znaczenia nabrało źródełko (sadzawka), które wg tradycji, uświęcone objawieniem MB, miało moc leczniczą. Takie przekonanie mieli zawsze pielgrzymi, którzy zostali uzdrowieni dzięki skorzystaniu z leczniczej mocy tej wody. Stąd zabierali ją do swoich domów, licząc na jej uzdrawiającą moc.
W dokumencie wizytacyjnym z 1729 r., ks. Józef I. Narzyński zapisał taką informację o tym miejscu: Ponieważ podczas dzisiejszej wizytacji okazało się, że w Piasecznie, obok wsi znajduje się sadzawka (lud zwie „Studzienką”) – według dawnej tradycji miejsce święte, z powodu nadprzyrodzonego objawienia Najświętszej Rodzicielki – w tym miejscu potwierdzam tę tradycję, zgodnie ze starymi dokumentami, zabranymi przez Szwedów. Tak zaś potwierdza się prawdę: że mianowicie ongiś na którymś drzewie, rosnącym przy sadzawce – ponad wodą sadzawki miało miejsce wspomniane objawienie się ludziom Najświętszej Dziewicy Maryi, w postaci podobnej do figury, istniejącej dziś w piaseckim kościele. Tak duchowni, jak i świeccy zgodnie twierdzą, że wielu doznało uzdrowienia z różnych chorób przez skosztowanie wody w czasie odpustowych uroczystości Najświętszych Urodzin. My zaś wszystko pilnie zbadawszy i opisawszy, niniejszym aprobujemy i potwierdzamy, Józef Ignacy Narzymski, archidiakon pomorski”.
Pierwsze informacje o kapliczce przy Studzience pochodzą z czasów ks. prob. Szymona Myszkiewicza, wtedy z inicjatywy Bractwa MB Szkaplerznej w latach 1722 – 24 r. wybudowano drewnianą kapliczkę, w 1729 r. pogłębiono i zabezpieczono sadzawkę (studnię), a w 1730 r. postawiono ogrodzenie.
Większe roboty przeprowadzono w 1842 r. za czasów ks. prob. Stanisława Ostan – Lniskiego, kiedy to wymurowano nową, większą kapliczkę. W jej górnej części wykonano wnękę z figurą Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Jej dolna część znacznie szersza, miała w swym wnętrzu małe pomieszczenie z ołtarzem bez nastawy, z figurką Matki Boskiej i postaciami przedstawiającymi pielgrzymów. Na przedstopiu ołtarzyka umieszczono malowidło ze sceną objawienia Matki Boskiej i uzdrowienia małego kaleki – syna smolarza. Wtedy pogłębiono też studnię i obmurowano ją głazami. Teren wokół kaplicy ponownie ogrodzono. Po wybudowaniu kapliczki i urządzeniu terenu na otaczającym placu posadzono lipy. Na odcinku od drogi do Studzienki powstała aleja lipowa, zachowana do dziś. Później, gdy lipy urosły i zapomniano kto je sadził. Wtedy ukształtowało się podanie ludowe mówiące, że te lipy sadził osobiście starosta gniewski i król Jan III Sobieski, podczas pobytu w Gniewie.
Szczególnego znaczenia nabierała studnia, o którą dbano by można z niej czerpać wodę oraz gałązki lipy. Według wierzeń pielgrzymów, miały moc uzdrawiającą. W 1880 r. ks. J. Fankidejskiego zapisał taką relację mieszkanki Piaseczna: „Wodę nie tylko w czasie odpustu używają przy studzience, ale i ze sobą biorą do domu w butelkach. Także i małe gałązki i listki biorą z lipy, która stoi przy studzience. Kiedy są chorzy najbardziej na Ograszkę, wtedy modlą się, cały dzień suszą i trochę tych listków zjedzą”.
Po wybudowaniu murowanej kapliczki odprawiano przy niej nabożeństwa, o czym wspomina ks J. Fankidejski „Od 1842 r. za pozwoleniem biskupim odprawia się tu Msza św. zwykle w dzień odpustu, kiedy lud wszystek w procesyi przychodzi do studzienki”.
W okresie międzywojennym (1920 – 39) ks. proboszcz Augustyn Bukolt przeniósł do Studzienki centralne uroczystości odpustowe. W tym też celu przy górnej części kapliczki zostało urządzone drewniane podwyższenie z dachem, do odprawiania odpustowej mszy św.
Podczas okupacji niemieckiej 1939 – 1945 władze zakazały procesji i nabożeństw poza kościołem. W związku z tym nie było dorocznych odpustów przy Studzience. Okoliczni Niemcy (powiernicy majątków ziemskich) podejmowali próby zniszczenia kaplicy, ale bez rezultatu, dzięki oporowi robotników z majątku ziemskiego w Piasecznie, którzy mówili „nie budowaliśmy Studzienki i nie będziemy jej rozbierać”.
Po wojnie, za rządów księży Zmartwychwstańców wykonano prace porządkowe i konserwacyjne. Jednocześnie wznowiono procesje i nabożeństwa odpustowe przy Studzience.
Całkowitą przebudowę tego świętego miejsca przeprowadził ks. prob. K. Myszkowski w latach 1973 – 8. Projekt techniczny wykonał inż. arch. Henryk Dezor z Gdańska. Przy dużym zaangażowaniu mieszkańców parafii Piaseczno i Gniew wzniesiono betonową kaplicę, w kształcie muszli. Nowa kaplica składała się z następujących części: miejsce do odprawiania nabożeństw w części górnej, obok dwa podia, kaplica z figurą MB i mała zakrystia na dole, betonowa wieża z metalowym krzyżem. Całość otoczono eliptycznym betonowym ogrodzeniem powiązanym z kaplicą. Nową kaplicę oddano do użytku 8 września 1978 r. Ks. prob. K. Myszkowski postanowił poszerzyć funkcje religijne tego miejsca i utworzyć tam tzw. „zielony kościół”. W latach osiemdziesiątych XX w. postawiono drogę krzyżową w otoczeniu „Studzienki”, betonową spowiednicę – zadaszone miejsce do słuchania spowiedzi, urządzono zieleń, zamontowano oświetlenie i nagłośnienie.